แผนการจัดการเรียนรู้ที่
4
|
หน่วยการเรียนรู้ที่
4 เรื่อง ความสำคัญของพุทธศาสนาต่อการพัฒนาชุมชน
ชื่อวิชาสังคมศึกษา ส 22101
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา
ศาสนา และวัฒนธรรม
รายวิชา พื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 3 ชั่วโมง
|
1. สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนามีบทบาทสำคัญในการพัฒนาชาติไทยตั้งแต่สมัยเริ่มต้นประวัติศาสตร์
ชาติไทย
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนามีความสำคัญในการพัฒนาชุมชนและจัดระเบียบของสังคมไทยทั้งด้านการปกครอง
การศึกษา ประเพณี วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิต
2. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
มาตรฐานการเรียนรู้
ส
1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา
หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา
ที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง
ยึดมั่น และปฏิบัติตาม
หลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส 1.1 ม.2/3 วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่เป็น
เป็นรากฐานของวัฒนธรรม
เอกลักษณ์ของชาติ และมรดกของชาติ
จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด
1.
อธิบายนำเสนอการจัดระเบียบสังคมตามหลักธรรมพระพุทธศาสนา (K)
2. ศึกษา
จำแนกการปฏิบัติตนตามหลักธรรมเพื่อจัดระเบียบสังคม (P)
3.
เห็นคุณค่าและความสำคัญของหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่สามารถนำมาใช้ใน
การจัดระเบียบสังคมให้สงบสุข (A)
3. สาระการเรียนรู้
ความรู้
1. ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการพัฒนาชุมชน
2.
ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการจัดระเบียบสังคม
3. นาถกรณธรรม 10
4. อปริหานิยธรรม 7
ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด
การจำแนก การให้เหตุผล การจัดระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสรุปความรู้ การตอบคำถาม
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
รักชาติ ศาสน์
กษัตริย์ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
- ความสามารถในการสื่อสาร
- ความสามารถในการคิด
- ความสามารถในการแก้ปัญหา
-
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
4. กระบวนการจัดการเรียนรู้การจัดการเรียน (
เวลา 3
ชั่วโมง)
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
1. ครูนำแบบทดสอบก่อนเรียน (Pre-Test) มาให้นักเรียนทดสอบพื้นฐานความรู้ก่อนจัด
กิจกรรมการเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 4
ขั้นสอน
2. ครูให้นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างวัดกับชุมชน
3. ครูให้นักเรียนร่วมกันศึกษาหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาที่นำมาใช้ในการพัฒนาชุมชน โดยครูเขียนหัวข้อหลักธรรม นาถกรณธรรม 10 และ อปริหานิยธรรม 7 ให้นักเรียนนำเสนอแนวทางในการนำไปใช้พัฒนาชุมชนแล้วสรุปลงในแผนภาพ
4. ครูให้นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับการจัดระเบียบสังคมแสดงความคิดเห็นร่วมกัน
แล้วครูบูรณาการสรุปเป็นแผนภาพอธิบายเพิ่มเติม
ขั้นสรุป
5. ครูให้นักเรียนร่วมกันศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการจัดระเบียบสังคม
เบญจธรรม
เบญจศีล
โดยครูเขียนหลักธรรม ให้นักเรียนอภิปรายนำเสนอการนำหลักธรรมไปใช้ในการจัดระเบียบสังคม โดยการจำลองห้องเรียนเป็นห้องประชุมแล้วสรุปแนวทางลงในแผนภาพ
6. ให้นักเรียนทำใบงานที่ 4 การพัฒนาและจัดระเบียบสังคมตามหลักธรรมพระพุทธศาสนา
7. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน (Post-Test) เพื่อประเมินผลการเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 4
5. แหล่งการเรียนรู้ / สื่อการเรียนรู้
1. หนังสือแบบเรียน
2. อินเตอร์เน็ต
3. บัตรคำรากฐานวัฒนธรรมไทย
4. ใบงานที่ 1 พระพุทธศาสนาความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมการพัฒนาชุมชน
6. การวัดผลและการประเมินผลการเรียนรู้
1. วิธีการวัดและประเมินผล
- สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในการเข้าร่วมกิจกรรม
- สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในการเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม
2. เครื่องมือ
-
แบบสังเกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรม
-
แบบสังเกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม
- แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม
- แบบสังเกตพฤติกรรมรายบุคคล
- แบบประเมินกิจกรรม/ใบงานรายบุคคล
- แบบประเมินผลงานกลุ่ม
- แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
3. เกณฑ์การประเมิน
3.1 การประเมินพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรม
ผ่านตั้งแต่ 2 รายการ ถือว่า ผ่าน
ผ่าน 1 รายการ ถือว่า ไม่ผ่าน
3.2 การประเมินพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม
คะแนน 9-10 ระดับ ดีมาก
คะแนน 7-8 ระดับ ดี
คะแนน 5-6 ระดับ พอใช้
คะแนน 0-4 ระดับ ควรปรับปรุง
กิจกรรมเสริมการเรียนรู้
1.
แนะนำหนังสือให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมหรืออินเตอร์เน็ต
ห้องสมุดโรงเรียน
7.
กิจกรรมเสนอแนะ
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8.
บันทึกผลหลังสอน
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
9.ผลการสอน
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ปัญหา / อุปสรรค
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ
/ แนวทางแก้ไข
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
แบบทดสอบก่อนเรียน
(Pre - Test)
ให้นักเรียนเขียนเครื่องหมาย × ทับตัวอักษรหน้าคำตอบที่ถูกต้อง
1.
หลักธรรมในข้อใดมีความหมายไม่สอดคล้องกันตามนัยแห่งการพัฒนาชุมชน
ก. ศีล : รักษากฎระเบียบของชุมชน
ข. กัลยาณมิตตตา : เลือกผู้นำชุมชนที่ดีในการเป็นที่ปรึกษาและผู้นำของชุมชน
ค. พาหุสัจจะ : เชื่อฟังและปฏิบัติตามผู้นำชุมชนโดยไม่มีข้อแม้
ง. วิริยะ : มีความขยันหมั่นเพียรแก้ไขปัญหาและอุปสรรคของชุมชน
2.
ข้อใดเป็นความหมายของ นาถกรณธรรม 10
ที่สอดคล้องกับการพัฒนาชุมชน
ก.
การรู้จักพึ่งพาตนเองของชุมชนในการพัฒนาชุมชนในด้านต่าง ๆ
ข. การนำหลักธรรมมาให้คนในชุมชนได้ศึกษาเรียนรู้ทำความเข้าใจ
ค.
การสร้างชุมชนให้เข้มแข็งทันสมัยเทียบเท่ากับชุมชนอื่น ๆ
ง.
การพัฒนาชุมชนตามสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของโลก
3.
หลักธรรมเกี่ยวกับเบญจศีล-เบญจธรรมในข้อใดไม่สัมพันธ์กัน
ก. ปาณาติปาตา เวรมณี : เมตตา
ข. อทินนาทานา เวรมณี : การมีความเพียรชอบ
ค. กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี : การสำรวมในกาม
ง. มุสาวาทา เวรมณี : มีสัจจะ
4.
หลักธรรมใดที่สามารถสร้างความเป็นระเบียบให้กับสังคมและทำให้สังคมสงบสุขปราศจากการ
เบียดเบียนกัน
ก. อธิปไตย 3 ข. โภคยาทิยะ 5
ค. ปาปณิกธรรม 3 ง. เบญจศีล-เบญจธรรม
5.
ข้อใดเป็นความหมายของหลักธรรม อปริหานิยธรรม 7 ที่สอดคล้องกับการพัฒนาชุมชน
ก.
รู้จักรับผิดชอบการกระทำของตนเองอย่างมีเหตุมีผล
ข. มีวิจารณญาณไม่ใช้อารมณ์อยู่เหนือเหตุผล
ค. พอใจในสิ่งที่ตนมี ตนเป็น
โดยไม่เบียดเบียนผู้อื่น
ง. หลักของการมีส่วนร่วมรับผิดชอบ
ความสามัคคี การยอมรับนับถือของหมู่คณะใน
การปฏิบัติงานร่วมกัน
6.
การจัดระเบียบสังคมจะได้ผลดี คนในสังคมควรปฏิบัติเช่นไร
ก. เคารพกฎหมายอย่างเคร่งครัด ข.
มีความเคารพตัวเอง ละอายต่อการทำผิด
ค.
เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตัว
ง. มีความรับผิดชอบต่อการกระทำของตนเอง
7.
ข้อใดคือบทบาทสำคัญในการพัฒนาด้านจิตใจของพระพุทธศาสนา
ก.
การรณรงค์ชาวบ้านให้พัฒนาสภาพแวดล้อมในชุมชน
ข.
จัดสร้างพระพุทธรูปมอบให้แก่โรงเรียน
ค. สร้างสถานเลี้ยงเด็กกำพร้าในวัด
ง.
ให้พระสงฆ์ปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เด็กและเยาวชน
8.
การกระทำใดที่แสดงถึงความรู้สึกรับผิดชอบต่อสังคมมากที่สุด
ก. บังอร แนะนำเพื่อน ๆ
ว่าให้ช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อม
ข. สุจิรา
แนะนำให้ชาวบ้านขายข้าวในราคาประกัน
ค. วาสนา
แนะนำให้เยาวชนเข้าวัดฟังธรรมทุกวันพระ
ง. เพ็ญนภา
เปิดโรงเรียนสอนกวดวิชาในราคาถูกแก่นักเรียนในชนบท
9.
ปัญหาในข้อใดที่พระพุทธศาสนาน่าจะมีส่วนช่วยแก้ไขมากที่สุด
ก. ปัญหาการก่อการร้าย ข. ปัญหาน้ำมันขึ้นราคา
ค. ปัญหาความยากจนในชุมชน ง. ปัญหาสุขภาพของคนไทย
10.
ข้อใดแสดงให้เห็นว่า วัด มีส่วนจัดสภาพแวดล้อมที่ดีแก่ชุมชน
ก. จัดบริเวณวัดให้สะอาดร่มรื่น
ข. จัดตลาดนัดขายของราคาถูกในวัด
ค.
จัดให้มีการแสดงมหรสพในวัดเพื่อความบันเทิง
ง. จัดให้มีการประกวดพระเครื่อง
เพื่อให้ประชาชนได้มีส่วนร่วม
แบบทดสอบหลังเรียน (Post - Test)
ให้นักเรียนเขียนเครื่องหมาย × ทับตัวอักษรหน้าคำตอบที่ถูกต้อง
1.
ข้อใดเป็นความหมายของ นาถกรณธรรม 10
ที่สอดคล้องกับการพัฒนาชุมชน
ก. การรู้จักพึ่งพาตนเองของชุมชนในการพัฒนาชุมชนในด้านต่าง
ๆ
ข.
การนำหลักธรรมมาให้คนในชุมชนได้ศึกษาเรียนรู้ทำความเข้าใจ
ค.
การสร้างชุมชนให้เข้มแข็งทันสมัยเทียบเท่ากับชุมชนอื่น ๆ
ง.
การพัฒนาชุมชนตามสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของโลก
2.
หลักธรรมในข้อใดมีความหมายไม่สอดคล้องกันตามนัยแห่งการพัฒนาชุมชน
ก. ศีล : รักษากฎระเบียบของชุมชน
ข. กัลยาณมิตตตา : เลือกผู้นำชุมชนที่ดีในการเป็นที่ปรึกษาและผู้นำของชุมชน
ค. พาหุสัจจะ : เชื่อฟังและปฏิบัติตามผู้นำชุมชนโดยไม่มีข้อแม้
ง. วิริยะ : มีความขยันหมั่นเพียรแก้ไขปัญหาและอุปสรรคของชุมชน
3.
ข้อใดเป็นความหมายของหลักธรรม อปริหานิยธรรม 7 ที่สอดคล้องกับการพัฒนาชุมชน
ก.
รู้จักรับผิดชอบการกระทำของตนเองอย่างมีเหตุมีผล
ข.
มีวิจารณญาณไม่ใช้อารมณ์อยู่เหนือเหตุผล
ค. พอใจในสิ่งที่ตนมี ตนเป็น โดยไม่เบียดเบียนผู้อื่น
ง. หลักของการมีส่วนร่วมรับผิดชอบ
ความสามัคคี การยอมรับนับถือของหมู่คณะใน
การปฏิบัติงานร่วมกัน
4.
หลักธรรมใดที่สามารถสร้างความเป็นระเบียบให้กับสังคมและทำให้สังคมสงบสุขปราศจากการ
เบียดเบียนกัน
ก. อธิปไตย 3 ข. โภคยาทิยะ 5
ค. ปาปณิกธรรม 3 ง. เบญจศีล-เบญจธรรม
5.
หลักธรรมเกี่ยวกับเบญจศีล-เบญจธรรมในข้อใดไม่สัมพันธ์กัน
ก. ปาณาติปาตา เวรมณี : เมตตา
ข. อทินนาทานา เวรมณี : การมีความเพียรชอบ
ค. กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี : การสำรวมในกาม
ง. มุสาวาทา เวรมณี : มีสัจจะ
6.
ข้อใดแสดงให้เห็นว่า วัด มีส่วนจัดสภาพแวดล้อมที่ดีแก่ชุมชน
ก. จัดบริเวณวัดให้สะอาดร่มรื่น
ข. จัดตลาดนัดขายของราคาถูกในวัด
ค.
จัดให้มีการแสดงมหรสพในวัดเพื่อความบันเทิง
ง. จัดให้มีการประกวดพระเครื่อง
เพื่อให้ประชาชนได้มีส่วนร่วม
7.
ปัญหาในข้อใดที่พระพุทธศาสนาน่าจะมีส่วนช่วยแก้ไขมากที่สุด
ก. ปัญหาการก่อการร้าย ข. ปัญหาน้ำมันขึ้นราคา
ค. ปัญหาความยากจนในชุมชน ง. ปัญหาสุขภาพของคนไทย
8.
การกระทำใดที่แสดงถึงความรู้สึกรับผิดชอบต่อสังคมมากที่สุด
ก. บังอร แนะนำเพื่อน ๆ
ว่าให้ช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อม
ข. สุจิรา
แนะนำให้ชาวบ้านขายข้าวในราคาประกัน
ค. วาสนา
แนะนำให้เยาวชนเข้าวัดฟังธรรมทุกวันพระ
ง. เพ็ญนภา
เปิดโรงเรียนสอนกวดวิชาในราคาถูกแก่นักเรียนในชนบท
9.
ข้อใดคือบทบาทสำคัญในการพัฒนาด้านจิตใจของพระพุทธศาสนา
ก.
การรณรงค์ชาวบ้านให้พัฒนาสภาพแวดล้อมในชุมชน
ข.
จัดสร้างพระพุทธรูปมอบให้แก่โรงเรียน
ค. สร้างสถานเลี้ยงเด็กกำพร้าในวัด
ง.
ให้พระสงฆ์ปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เด็กและเยาวชน
10.
การจัดระเบียบสังคมจะได้ผลดี คนในสังคมควรปฏิบัติเช่นไร
ก. เคารพกฎหมายอย่างเคร่งครัด ข. มีความเคารพตัวเอง ละอายต่อการทำผิด
ค.
เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตัว
ง. มีความรับผิดชอบต่อการกระทำของตนเอง
|
||
|
